رییس کل بانک مرکزی، چالش اصلی نظام بانکی را عدم تعادل منابع و مصارف عنوان کرد و تحول آن را ضروری دانست.
طهماسب مظاهری صبح دیروز در نشست صبحانه با مسئولان اتاق بازرگانی و صنایع ومعادن تهران، گفت : در نظام پولی و بانکی کشور هم اکنون با سیاستهای ناهماهنگ روبرو هستیم که باید در صدد رفع آن برآییم. چالش اصلی نظام بانکی ما این است که این نظام از عدم تعادل منابع و مصارف رنج می برد و به لحاظ توان خدمت دهی نیاز به تعهد ساختاری و رفتاری دارد که البته این امر شروع شده است.
وی با بیان این که پیاده سازی اصل ۴۴ قانون اساسی نیاز به دگرگونی در ساختار اقتصادی مملکت دارد گفت: نظام بانکی، صد درصد کنترل شده توسط دولت و با هیئت مدیره مشترک برای چند شرکت است که این به معنای حداقل رقابت است و ما از این نظام با هیئت مدیره مشترک کار خود را برای تحول آغاز کرده ایم. اما شروع یک حرکت جدی در این راستا مستلزم تسریع در برخی عملکردها است.
طهماسب مظاهری در این نشست که با استقبال بالای فعالان بخش خصوصی روبرو شد، اقتصاد دولتی را به نظام پادگانی تشبیه کرد و درباره اقتصاد رقابتی گفت: دولت در اقتصاد مبتنی بر رقابت مشابه یک رییس سیرک عمل میکند نه یک نظام پادگانی، چرا که در یک نظام پادگانی فرمانده همه چیز را مشخص میکند اما در سیرک هر کس براساس تواناییهای خود عمل کرده و ظرفیت بروز خلاقیتها و توانمندیها به وجود میآید.
وی وجه شبه تمثیل خود را این گونه توضیح داد: در سیرک هر کدام از هنرمندان و بازیگران هنر خود را بروز میدهند، فرد هنرمند در صحنه اقتصاد نیز هنر خود را بروز میدهد و دولت نیز در قالب اصل ۴۴ استعدادها را شناسایی و اصول و ساختار رقابتی را تعیین میکند اصولی که منافع عمومی بر آن حاکم است البته به فعالان اقتصادی نیز اجازه میدهد که در آن چارچوب عمل کنند.
مظاهری در ادامه بدهی بانکها به بانک مرکزی را بیسابقه خواند و تاکیدکرد: علاوه بر زیاندهی بانکها برای استفاده از منابع گران آفت دیگری که اقتصاد را تهدید میکند این است که اضافه برداشتها پایه پولی را بالا میبرند، به این معنا که چاپ پول و ایجاد نقدینگی جدید مشکلاتی را ایجاد میکند به طوری که نقدینگی متناسب با این نسبت رشد اقتصادی اضافه نشده و سرنوشت آن افزایش تورم بدون کنترل و لجام گسیخته خواهد بود.
وی تصور عمومی در مورد نامحدود بودن منابع بانکها را نادرست دانست و تصریح کرد: چاپ پول قطعا ایجاد ثروت نمیکند و هر کسی به این نحو بیاندیشد اشتباه بزرگی مرتکب شده است.
رییس کل بانک مرکزی وصول مطالبات را یکی از راهکارهای اصلی افزایش توان اعتباری بانکها برشمرد و افزود: منابع و سرمایهای که در اختیار بانکها قرار دارد، باید اصلاح شود.
وی نحوه فعالیت بانکهای غیر دولتی از زمان تاسیس تا کنون را مثبت ارزیابی کرد و گفت: افزایش سرمایه بانکهای خصوصی نیز به عنوان یکی از اقدامات حمایتی در دستور کار قرار گرفته و هفته آینده پیشنهادات آنها مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
رییس کل بانک مرکزی وضعیت فعلی تورم را ناشی از ساختار اقتصادی دانست و این مساله را این گونه تبیین کرد: ساختار در حال حاضر به شکلی پیش میرود که به تعبیری انعطاف پذیری و سرعت عمل و اطمینان بخشی لازم در برخی امور به دست نیامده و این پدیده خود را در شاخص نایرو نشان میدهد، به این مفهوم که وقتی منابعی به اقتصاد تزریق میشود با وجود اینکه انتظار رشد اقتصادی و ایجاد تقاضای بیشتر برای کالا و تقاضا وجود دارد اما چنین چیزی رخ نمیدهد و با افزایش تزریق منابع رشد تورم به وجود میآید.
مظاهری گفت: شاخص نایرو بخشی از این وضعیت را نشان میدهد. میزان بیکاری ناشی از این مساله بتدریج از میزان بیکاری موجود درجامعه بالاتر رفته است و این افزایش به معنای آن است که تزریق پول به رشد تورم میانجامد نه رشد اشتغال.
وی در ادامه اقتصاد کشورمان را دچار بیماری سیری ناپذیر عنوان کرد به طوری که هر چه منابع به آن تزریق میشود، سیر نمیشود و منابع به پشتوانهای برای اقتصاد تبدیل نمیشوند. اقتصاد بیمار همچنان در حال عطش باقی میماند و در حال حاضر اقتصادمان با این پدیده مواجه است که ابعاد بسیار وسیعی دارد.
مظاهری در ادمه همین موضوع افزود: واقعیت این است که به دلیل وجود این بیماری با وجود تزریق ۴۰ میلیارد منابع باز هم عطش برای آن وجود دارد و برای مثال همین پدیده موجب شده واردات افزایش یابد. بنابراین معتقدیم که پدیده سیریناپذیری اقتصاد باید اصلاح شود.
گفتنی است استقبال بالای فعالان بخش خصوصی از این نشست منجر به پیشنهاد تکرار این نشست در هفته آینده شد.