گردشگری خوزستان به خاک سیاه نشست

مسعود بُربُر، روزنامه قانون- فعالان گردشگری استان خوزستان تمام سال برای ماه‌های بهمن و اسفند و فروردین برنامه ریزی و سرمایه‌گذاری کرده بودند اما ریزگردها تلاش یکساله‌شان را به باد داد. موضوعی که در هیچ یک از نگاه‌ها به پدیده ریزگرد و گرد و غبار به آن پرداخته نشد.

مجتبی گهستونی روزنامه نگار و راهنمای گردشگری استان خوزستان در گفت‌وگو با «قانون» می‌گوید: «در دو سال اخیر استان خوزستان هم در بخش دولتی و هم در بخش غیردولتی به ویژه تشکل‌ها تلاش و برنامه‌ریزی بسیاری کردند که بتوانند خوزستان را معرفی کنند و گردشگران بی‌شماری را از داخل و خارج به سمت جاذبه‌های طبیعی و تاریخی استان گسیل بدارند اما با یک اتفاق خیلی غافلگیرکننده مواجه شدیم به نام پدیده گرد‌وغبار یا ریزگردها که بسیاری از تورهای داخلی و خارجی را تحت الشعاع قرار داد.»

دبیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی خوزستان تاریانا توضیح می‌دهد: «از آنجایی که ما در تبلیغات خودمان خوزستان را یک استان پاک، یک استان سرسبز و یک استان زیبا در این روزها توصیف می‌کردیم طبیعتا این موضوع باعث ایجاد یک سری ذهنیت‌های منفی در گردشگران داخلی و خارجی شد چرا که در اوج زمستان اینجا با پدیده گرد و غبار مواجه شدند که سفر آنها را با برنامه ریزی و هزینه‌هایی که انجام داده بودند تحت‌الشعاع قرارداد. این گردشگران یا به مبدا خودشان برگشتند و یا در اینجا بدون هیچ بازدید جدی ایام حضورشان را سپری کردند.»

افزون بر این نبود امکانات مناسب اقامتی و رفاهی در استان خوزستان در مقایسه با دیگر مقاصد گردشگری مشکل را دو چندان کرد. گهستونی در این باره می‌گوید: «محیط‌هایی که ما در داخل مناطق روستایی و شهری‌مان داریم آن استانداردهای لازم را به لحاظ اقامتی و رفاهی نداشتند که گردشگر بتواند به واسطه آن امکانات جانبی بخشی از این نگرانی‌هایش را پوشش بدهد یا بخشی از خلأهایش را جبران کند.»

به گفته او نبود یک سیستم حمل و نقل مناسب درون و برون شهری برای جا به جایی گردشگر یکی دیگر از مشکلات خوزستان است که در کنار پدیده گرد و غبار می‌تواند نگرانی‌ها را افزایش بدهد.

گهستونی می‌گوید: «ما سعی می‌کنیم قبلا گردشگرمان را توجیه کنیم که بالاخره خوزستان با وجود این مشکلات میزبان شماست و آنها با پذیرش این که به استانی با این سطح از امکانات می‌آییم و می‌خواهیم با مردم و باورها و آداب و رسوم‌شان آشنا شویم، سعی می‌کنند خیلی از کمبودها را نادیده بگیرند ولی وقتی پدیده گرد و غبار در استان رخ می‌دهد عملا آن نقاط ضعف دیگر ما هم در گردشگری استان برجسته می‌شود.»

این فعال سرشناس حوزه گردشگری، بخشی از مشکلات گردشگری استان خوزستان را نبود هتل‌های مناسب، نبود سیستم حمل و نقل مناسب، نبود جاده‌های دسترسی در بعضی از مناطق، نبود تابلوهای مناسب در برخی مناطق و نبود رستوران‌هایی که غذای محلی یا حتی غذاهای ایرانی و فرنگی را ارائه کنند برمی‌شمرد و می‌گوید که طبیعتا همه اینها به یک عامل محرک برای ایجاد نارضایتی تبدیل می‌شود؛ موضوعی که امتیازی منفی برای صنعت گردشگری در استان خوزستان را رقم خواهد زد و انجمن‌ها و دوستداران میراث فرهنگی و گردشگری باید تلاش زیادی انجام دهند تا بتوانند این ذهنیت بد را پاک کنند.

آن گونه که گهستونی می‌گوید پدیده گرد و غبار عمدتا در ۱۱ شهر استان به مرحله بحرانی رسید اما تاثیرات آن نه تنها در سراسر استان خوزستان که حتی در استان‌های همسایه و حتی تا استان کرمانشاه هم نفوذ و گستردگی داشته است. به گفته او تمام گروه‌های اجتماعی اعم از تخصصی و غیرتخصصی مباحث روزانه‌شان به طور صد در صد به موضوع گرد و غبار اختصاص داشت و هیچ موضوع دیگری غیر از این اصلا قابل طرح نبود و دیده نمی‌شد و این نشان می‌داد که تاثیر فراگیری این پدیده چقدر در زندگی آدم‌ها و مردم‌ خوزستان نقش برجسته‌ای دارد.

این فعال میراث فرهنگی و گردشگری سخنان خود را این گونه جمع‌بندی می‌کند: «تمام برنامه‌های فعالان گردشگری تحت‌الشعاع گرد و غبار قرار گرفته است. از طرفی نمی‌دانند که آیا توری را معرفی کنند، آیا مقصدی را در تور خود توضیح بدهند، برای آن بازاریابی کنند یا نه؟ چرا که رخداد پدیده گرد و غبار در ایام گوناگون سال مشخص نیست و طبیعتا اگر این حجم برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری رخ بدهد هم گردشگر ضرر خواهد کرد و هم راهنمای گردشگر زیان خواهد دید و هم آژانس‌دارها و رستوران‌دارها و هتل‌داران زیان خواهند دید. البته هتل‌ها هزینه‌شان را از قبل می‌گیرند و رستوران‌دارها پیش پرداخت دریافت می‌کنند اما راهنمایان گردشگری که برای انجام فعالیت گردشگری واسطه شده‌اند در این میان آسیب می‌بینند. به این ترتیب عملا ما هیچ تبلیغ مناسبی را نمی‌توانیم تا پایان سال برای جذب گردشگر داشته باشیم و این یک ضربه واقعا جبران ناپذیر بر پیکره گردشگری استان خوزستان است.»