خانه > اقتصاد ایران در هفته ای که گذشت: آماده باش برای عدالت انتخاباتی

اقتصاد ایران در هفته ای که گذشت: آماده باش برای عدالت انتخاباتی

طی هفته گذشته، خبرگزاری ها خبر از تدوین طرحی دادند که می توان آن را مخالفت صریح نمایندگان مجلس با اجرای طرح تحول اقتصادی دانست. در پی بالا گرفتن اختلاف نظرها بین دولت و مجلس اصولگرا درباره طرح تحول اقتصادی که اوج آن جدال ‏رسانه‌ای حامیان احمدی‌نژاد با احمد توکلی بود، رسانه‌ها خبر دادند که گروهی از نمایندگان عضو کمیسیون ‏ویژه طرح تحول اقتصادی در حال تدوین طرحی هستند که بر اساس آن دولت نهم تا قبل از انتخابات ‏ریاست‌جمهوری از پرداخت نقدی یارانه‌ها منع می‌شود. ‏این در حالی است که احمدی نژاد پیش از این تاکید کرده است اگر قطعه قطعه هم شود از این طرح باز نخواهد گشت.


سردار سرتیپ مصطفی محمدنجار نیز طی سخنانی در اجتماع بسیجیان وزارت دفاع با تاکید بر این که اجرای این طرح نیاز به افراد بسیجی دارد گفت: “طرح تحول اقتصادی که امروز توسط دولت مطرح شده طرحی مبتنی بر تفکر بسیجی است و لذا بسیجیان باید در میدان اقتصاد هم تا آن جایی که توان دارند و می توانند پیشقدم شوند، باید نقش بی بدیل در این طرح بزرگ ایفا کنند و در این صورت است که می توان نتیجه ملموس آن را در سطح جامعه در زمانی کوتاه مشاهده کرد و از این طریق بار دیگر دشمن را مایوس و ضمن خشنودی ولایت امر مسلمین، دل آقا امام زمان را شاد کند.”
شمس الدین حسینی وزیر اقتصاد هم در پایان جلسه هیات دولت گفت: “هم اکنون لایحه طرح تحول اقتصادی در دولت آماده است و دولت آمادگی ارائه این لایحه به مجلس را دارد.” وی با اشاره به جمع‌‌‌آوری نظرات کارشناسان در مورد این طرح تاکید کرد:‌ “این نظرات کارشناسی جمع‌‌بندی شده و در بخش‌‌‌هایی از لایحه نیز اصلاحاتی انجام شده است.” وی مدعی شد که با دریافت نظرات کارشناسان اقتصادی پیشنهاد ماهوی نسبت به این لایحه ارائه نشده بود.
اما نظر کارشناسان درباره این طرح چیز دیگری است. استاد اقتصاد دانشگاه تهران در این باره می گوید: “قطعاً طرح تحول اقتصادی با کاهش قیمت نفت با چالش مواجه می شود، زیرا بر اساس آنچه دولت اعلام کرده پرداخت نقدی یارانه که به تبع آن وعده ۴۰ تا ۷۰ هزار تومانی داده شده، زمانی محقق می شود که با جابه جایی منابع برای گروه های مشخص و هدف این کار محقق شود.” محمد خوش چهره می گوید: “یعنی به جای آنکه جمعیت ۵۰ میلیون نفری در نظر گرفته شود که تا دهک هفت درآمدی را تحت پوشش قرار می دهد، تمرکز روی دهک های پایین تر که جمعیتی حدود۱۵ تا ۲۰ میلیون نفر را در خود جای می دهد، متمرکز می شود. به طور مثال شاید نه شهر تهران اما اسلامشهر و پاکدشت که سطح درآمدی پایین تری دارند و جمعیت بیشتری را در خود جای می دهند شامل این پرداخت خواهند شد. این گروه های هدف تاثیرگذاری بالایی در انتخابات دارند و این نوع پرداخت ها در آن مناطق می تواند در انتخابات آتی اثرگذار باشد. اگر به جمعیت ۲۰ میلیونی که ضریب تاثیرگذاری آنها بالاست، این پرداخت ها صورت بگیرد با احتساب ۴۰ تا ۷۰ هزار تومانی که قرار است پرداخت شود، مجموعاً رقمی حدود دو هزار میلیارد تومان نیاز است.” نماینده تهران در مجلس هفتم این رقم را عدد برجسته ای ندانست و تصریح کرد: “پرداخت نقدی یارانه با کاهش قیمت نفت عملیاتی نیست، اما استثناهایی وجود دارد که می توان با استفاده از آن در اسفندماه این ارقام را به حساب ها واریز کرد و مثلاً در اردیبهشت این پرداخت ها به مدت یک ماه صورت بگیرد، به طوری که این کار بتواند اثر خود را در انتخابات بگذارد. البته این سناریو جنبه عملیاتی بالایی هم دارد، به همین دلیل شاهد این هستیم که نگرانی هایی زیادی نسبت به سرنوشت این طرح عنوان می شود.”
چند روز قبل هم یک سایت اصلاح‌طلب از دعوای لفظی وزیر اقتصاد دولت احمدی‌نژاد با امام‌جمعه الوند خبر داد و ‏افزود که این امام‌جمعه با انتقاد شدید از عملکرد اقتصادی دولت، به وزیر احمدی‌نژاد گفته است: “فحش طرح ‏تحول اقتصادی دولت را من روحانی می‌خورم.”‏ همچنین اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس خبرگان، در دومین سمپوزیوم بین المللی ایران ۱۴۰۴ از گداپروری و اقتصاد صدقه محور انتقاد کرده بود. در گزارشی که مجمع تشخیص مصلحت نظام از این سمپوزیوم منتشر کرد، رفسنجانی با انتقاد از سیاست های دولت احمدی نژاد اظهار داشت: “ساختن اقتصاد کشور با شیوه گداپروری جواب نمی دهد.”
علی لاریجانی نیز از دیگر مسوولان نظام است که در انتقاد از سیاست های اقتصادی دولت نهم از تعبیر اقتصاد صدقه ای استفاده کرده است. لاریجانی که ریاست مجلس شورای اسلامی را برعهده دارد، تزریق پول به اقتصاد کشور را باعث افزایش تورم دانست و گفت: “ما نباید به دنبال اقتصاد کمیته امدادی باشیم، بلکه باید همه مردم را در اقتصاد کشور مشارکت دهیم. ” وی ادامه داد: ” مشکلات کشور با صدقه پروری حل نمی شود.”
محمد خاتمی هم در دومین نشست ویژه بنیاد باران تاکید کرد: “بسیار جفاست که عدالت را در اقتصاد صدقه ای خلاصه کنیم که بعضی از حکومت ها به بهانه تامین این عدالت، همه آزادی ها و حق را از مردم می گرفتند و حرمت ها را می شکستند، به بهانه اینکه لقمه نانی به مردم بدهند که آن را نیز نمی توانستند بدهند.»
اما مجتبی هاشمی‌‌‌‌ثمره مشاور ارشد رییس‌‌ دولت در حاشیه جلسه هیات دولت در جمع خبرنگاران در پاسخ به سوالی درباره برخی اظهارات که طرح تحول اقتصادی و اقدامات دولت را گداپروری دانسته‌اند، گفت: “توزیع سهم ملت و سهمی‌‌‌‌کردن مردم در پروژه‌ها و گسترش فعالیت‌‌‌های اقتصادی، گدا‌‌‌پروری نیست.آنهایی که این مسائل را مطرح می‌کنند باید بدانند که رسیدگی به محرومان و توزیع ثروت کشور اگر گدا‌‌‌پروری است پس چیز خوبی است.”
یکی از منتقدانِ اقتصاد خوانده و مجلس‌نشین طرح تحول اقتصادی هم، احمد توکلی است که طرح یک انتقاد ساده از ‏سوی وی مبنی بر اینکه “طرح تحول اقتصادی تورم‌زاست”، به حمله شدید و چندجانبه حامیان دولت به وی منجر ‏شد.‏ روز دوشنبه مرتضی تمدن، مشاور اقتصادی احمدی‌نژاد، به شدت از توکلی و ‏دیگر منتقدان طرح تحول اقتصادی انتقاد کرد و گفت: “‌ بداخلاقی‌های سیاسی و رقابت‌های حزبی و ‏برخی مسائل مبهم باعث شده که طرح تحول اقتصادی به گونه‌ای دیگر جلوه داده شده و از آن با عنوان طرحی ‏تورمی و ناموفق یاد شود.”‏
فاطمه آلیا نیز که او و احمد توکلی در دو دوره اخیر از یک لیست انتخاباتی به مجلس راه یافته‌اند، به خاطر ‏گزارش‌های انتقادی مرکز پژوهش‌های مجلس به شدت از توکلی انتقاد کرد و مرکز تحت مدیریت وی را به تهیه ‏گزارش‌های بیهوده و بر اساس “دیدگاه‌های شخصی و مبتنی بر شایعات در جامعه” که “برای نمایندگان قابل ‏استفاده نیست”، متهم کرد. آلیا که با عباس پالیزدار نیز نسبت فامیلی دارد در جریان رای ‏اعتماد صادق محصولی به عنوان مخالف ثبت نام کرد ولی به دفاع از محصولی پرداخت.‏
در شرایطی که بسیاری از صاحبنظران منتقد دولت معتقدند هدف اصلی احمدی‌نژاد و اعضای دولتش از ‏اجرای پرهیاهوی این طرح، پرداخت یک یا دو مرحله وجه نقد به مردم برای جلب آرای اقشار ضعیف و کم‌درآمد ‏جامعه است، کارشناسان اقتصادی و رسانه‌ای به دولتمردان هشدار داده‌اند که پیگیری اهداف انتخاباتی در اجرای ‏طرح تحول اقتصادی، تبعات ناگواری برای اقتصاد کشور خواهد داشت.‏
حال به گزارش خبرگزاری ها برخی از نمایندگان مجلس هشتم در حال تدوین طرحی هستند که بر مبنای ‏آن به دولت احمدی‌نژاد اجازه پرداخت نقدی یارانه در سال اول اجرای طرح تحولات اقتصادی داده نمی‌شود.‏ بر اساس این گزارش، این طرح که توسط برخی از اعضای کمیسیون ویژه طرح تحول اقتصادی در مجلس در ‏حال تدوین است، تاکید می‌‏کند دولت حق پرداخت نقدی یارانه در آستانه ‏انتخابات ریاست‌جمهوری را ندارد.‏
شهر تهران هفته گذشته و هفته های پیش از آن را به تماشای نمایش های خیابانی ِ امنیت، بحران و بسیج نشسته و تهدید های تند و واکنش رسانه ای احمدی نژاد و همفکرانش تنها پاسخ ِ انتقادات ِ توکلی، خاتمی، لاریجانی و حتا هاشمی رفسنجانی بوده است. حال سخن از تدوین طرحی در مجلس می رود که دست و پای دولت را برای اجرای سناریوی انتخاباتی اش می بندد. باید دید ‏انتشار خبر این طرح و احیانا تصویب آن، چه واکنش‌هایی را از سوی همرزمان ِ رییس کنونی دولت در پی ‏خواهد داشت.‏

پاسخ بدهید

ایمیلتان منتشر نمیشود

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

رفتن به بالا